„Nasza wiedza o przeszłości zawsze jest ułomna, nawet szczątkowa. Nigdy nie może być pełna, bo wśród dokumentów i zabytków wszechstronnie gospodarzył los i ślepy traf”.
P. Jasienica
O patronie szkoły
Zygmunt II August – syn Zygmunta Starego i Bony, urodził się w 1520 r. Królem został obrany już w r. 1529, za życia ojca, ale dopiero po śmierci Zygmunta Starego w r. 1548 rozpoczął panowanie.
W polityce wewnętrznej dążył do wzmocnienia władzy królewskiej i granic państwowych. Budował zamki warowne, organizował obronę kresów południowo-wschodnich, stworzył stałą armie zaciężną, zwaną wojskiem kwarcianym. Rozumiał znaczenie dostępu do morza i starał się nawet budować flotę wojenną na Bałtyku. Ostatnim jego wielkim osiągnięciem było doprowadzenie do zacieśnienia więzów polsko – litewskich. Dotychczasowa osobista unia z Litwą została przekształcona w unię realną. Oprócz osoby króla łączył te dwa kraje wspólny sejm i inne instytucje państwowe. Unia ta, zwana Unią Lubelską, została uchwalona na sejmie w Lublinie w 1569 roku.
Polityka zagraniczna Zygmunta II Augusta nie była tak owocna jak wewnętrzna. Próbował wprawdzie powstrzymać napór Moskwy na Inflanty i w 1569 roku stworzył z osiadłego tam zakonu Kawalerów Mieczowych księstwo lenne, podległe Polsce i Litwie. Zgodził się też jednak i na to, że po księciu Albrechcie, który złożył hołd jego ojcu, dziedzicami Prus Wschodnich zostali brandenburscy Hohenzollernowie.
Okres panowania Zygmunta Augusta to okres dalej wzrastającego dobrobytu. Bogacąca się szlachta brała coraz szerszy udział w życiu politycznym i kulturalnym kraju. Cieszyła się wspaniałym rozkwitem literatury, sztuki i nauki. Pisali i działali wtedy tacy poeci i pisarze jak: Rej, Kochanowski, Górnicki, Modrzewski, Kromer i inni. Bogactwo, tolerancja religijna i stabilizacja wewnętrzna w Polsce, zapoczątkowane już za poprzednich władców, stawały się słynne w Europie. Powodowało to zwiększony napływ Żydów. Wyznawcy nowo powstających w Europie wyznań religijnych: luteranie, kalwini, arianie (bracia czescy) i inni, znajdowali tutaj schronienie przed prześladowaniami i wojnami. Król Zygmunt II August okazał się jednym z najkulturalniejszych i najpotężniejszych władców tej epoki. W testamencie, swoje zbiory, zwłaszcza słynną kolekcję arrasów zapisał Rzeczypospolitej. Ze związków z Anną i Katarzyną Habsburzankami ani z Barbarą Radziwiłłówną nie pozostawił po sobie potomków, wskutek czego wraz z jego śmiercią wygasł ród Jagiellonów. Ciało zmarłego monarchy pochowano w r. 1572 w Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu, obok Zygmunta Starego.
